Banking Basics - You can bank on it (Vietnamese)

Khái Niệm Căn Bản Về Ngân Hàng - Quý vị có thể tin tưởng ngân hàng

Một cẩm nang cung cấp các giới thiệu ngắn gọn về các dịch vụ của ngân hàng và công đoàn tín dụng, kể cả các trương mục chi phiếu, tiết kiệm, ký thác (certificates of deposit, CD) và thẻ rút tiền tự động. Cẩm nang cũng nói đến việc mở trương mục và giải quyết khi có vấn đề.

A brochure that provides a simple introduction to the main services offered by banks and credit unions, including checking accounts, savings accounts, certificates of deposit and debit cards. It also covers opening an account and resolving problems.

Quý vị có thể tin tưởng vào ngân hàng

Một nơi an toàn và tiện lợi để gởi tiền

Ngân hàng – bao gồm ngân hàng thương mại, ngân hàng tiết kiệm và cho vay cũng như ngân hàng tiết kiệm – và ngân hàng công đoàn là các công ty giữ tiền của quý vị cho an toàn và cung ứng các cách sử dụng nó. Một trương mục ngân hàng hay ngân hàng công đoàn cũng có thể giúp quý vị kiểm soát cách xài tiền của quý vị.

Ngân hàng là các công ty vụ lợi. Giống như các ngân hàng tài chánh khác có cung ứng các sản phẩm của ngân hàng cho cá nhân và các dịch vụ cho công chúng, ngân hàng kiếm lợi qua việc cho vay tiền và tính lệ phí ấn định. Chính quyền liên bang có bảo hiểm cho những trương mục gởi tiền trong ngân hàng. Bảo hiểm căn bản của quý vị tùy thuộc vào số tiền quý vị có, lên tới $250,000 cho mỗi người ở cùng một ngân hàng. Nhưng quý vị có thể được bảo hiểm hơn $250,000 mỹ kim nếu quý vị cũng có các loại trương mục khác nhau ở cùng một ngân hàng như trương mục mở chung với người khác hay một trương mục hưu bổng cá nhân IRA (individual retirement account). Các ngân hàng được chính quyền bảo hiểm phải trưng bày nhãn hiệu chính thức của Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC).

Ngân hàng công đoàn là cơ sở tài chánh vô vụ lợi do các thành viên làm chủ và kiểm soát. Ngân hàng công đoàn phục vụ các nhóm có cùng chung với nhau cái gì, như chỗ họ làm việc hay sinh sống hoặc nơi thờ phượng. Ngân hàng công đoàn cung ứng trương mục ngân phiếu và tiết kiệm cũng như cho thành viên vay tiền với lãi xuất cạnh tranh.

Quỹ Bảo Hiểm Công Đoàn Toàn Quốc (National Credit Union Share Insurance Fund) thừa hành bởi Nha Hành Chánh Công Đoàn Toàn Quốc (National Credit Union Administration), là cơ quan của chính quyền liên bang, chuyên bảo hiểm tiền ký thác vào ngân hàng công đoàn lên đến $250,000 mỹ kim cho mỗi trương mục.

Để tìm một ngân hàng công đoàn quý vị có thể tham gia, xin gọi Liên Hiệp Ngân Hàng Công Đoàn (Credit Union National Association) tại số 800-358-5710, hay liên lạc qua trang mạng (www.cuna.org).

Kiểm tra khách hàng mới

Nếu quý vị nộp đơn xin mở một trương mục và bị khước từ, tên của quý vị chắc chắn có trong danh sách trữ liệu của ChexSystems, công ty kiểm chứng trương mục chính toàn quốc. Kiểm chứng trương mục là dịch vụ giúp các cơ sở tài chánh thanh lọc ra các người nộp đơn đã không quán xuyến giỏi trương mục trong quá khứ. Nếu quý vị đã từng ký ngân phiếu không tiền bảo chứng và làm lơ khi trương mục còn thiếu tiền, tên của quý vị có thể có trong trữ liệu của ChexSystems.

ChexSystems, chiếu theo luật của liên bang được xem là “văn phòng báo cáo tín dụng đặc biệt” và phải tuân theo Sắc Luật Fair Credit Reporting Act (FCRA), thực thi bởi Federal Trade Commission (FTC). Các báo cáo cá nhân lưu trong hồ sơ trong năm năm, ngoại trừ ngân hàng hay ngân hàng công đoàn đã đưa báo cáo xóa nó đi sớm hơn. Quyết định xóa một báo cáo tùy thuộc vào ngân hàng hay ngân hàng công đoàn đã cung cấp tin tức.

Quý vị được quyền có một bản sao bản báo cáo của ChexSystems mỗi năm. Gọi số 800-428-9623 hay viếng www.consumerdebit.com  để xin một bản báo cáo miễn phí. Xin một bản báo cáo nếu quý vị bị từ chối cho mở một trương mục (bản báo cáo sẽ được cung cấp miễn phí trong trường hợp như vậy) hay nếu quý vị là nạn nhân của một vụ gian lận trương mục. Thí dụ về gian lận trương mục là khi một người nào trộm ngân phiếu của quý vị và giả mạo chữ ký để dùng nó. Bản báo cáo ChexSystems của quý vị bao gồm các hướng dẫn để đối chất các tin tức không đúng. Công ty phải điều tra hồ sơ của quý vị và thông báo kết quả cho quý vị trong vòng 30 ngày.

Cetergy (tên cũ là SCAN) và TeleCheck là các hãng lưu giữ trữ liệu về các ngân phiếu không tiền bảo chứng. Nếu ngân phiếu của quý vị bị các cửa tiệm không nhận, quý vị có thể gọi Certegy ở số 866-740-3276 và TeleCheck ở số 800-835-3243. để yêu cầu có một bản báo cáo miễn phí.

Trương mục ngân phiếu

Các trương mục ngân phiếu cho quý vị ký thác và rút tiền, viết ngân phiếu để mua hàng và trả hóa đơn, cũng như trả tiền và chuyển tiền trên mạng. Các trương mục cho người đứng tên chung, như chồng và vợ, cả hai đều sử dụng được trương mục.

Đối với hầu hết các trương mục, quý vị sẽ được cho một thẻ để rút tiền và ký thác tiền ở máy tự động ATM trong ngân hàng hay trong ngân hàng công đoàn cũng như rút tiền tại máy rút tiền của cơ sở tài chánh khác. Thẻ của quý vị sẽ có số danh tánh cá nhân (PIN). (Xem “Dùng thẻ khấu trừ.”) Quý vị cũng có thể dùng thẻ ATM và PIN để lấy tiền về hay mua hàng ở tiệm.

Ngân hàng và ngân hàng công đoàn có thể cung ứng các loại trương mục ngân phiếu:

• Ngân phiếu miễn phí, không có lệ phí bảo quản hàng tháng, thường có sẵn nếu quý vị đồng ý ký thác ngân phiếu tiền lương hay trợ cấp thẳng vào trong trương mục bằng đường điện tử. Ký thác trực tiếp có thêm lợi cho sự an toàn và an ninh (ngân phiếu của quý vị không thể bị mất hay đánh cắp) và tiện lợi (quý vị không phải tới chi nhánh ngân hàng hay máy rút tiền tự động ATM để ký thác). Ngân phiếu miễn phí cũng có thể có sẵn nếu quý vị đồng ý dùng máy ATM để ký thác và rút tiền cũng như tránh tới gặp tiếp viên ngân hàng, hay nếu quý vị giữ một số tiền tối thiểu.
• Trương mục chuyển ngân điện tử (ETAs – Electronic Transfer Accounts) có thể có nếu quý vị nhận các trợ cấp của liên bang, như tiền An Sinh Xã Hội hay tiền SSI (Supplemental Security Income). Trương mục giá rẻ do chính phủ bảo trợ cung cấp thẻ khấu trừ ETA và hàng tháng cho bốn lần rút tiền miễn phí. Quý vị có thể rút tiền ở ngân hàng của quý vị hay tại máy ATM của ngân hàng công đoàn hoặc tại các máy rút tiền point-of-sale ở tiệm buôn. Với trương mục ETA, không có đặc quyền ký ngân phiếu. Nếu muốn biết ngân hàng hay ngân hàng công đoàn ở gần quý vị có cung cấp ETAs, gọi số 888-382-3311 hay lên trang mạng www.eta-find.gov.
• Các trương mục Lifeline, còn có tên trương mục căn bản, không phải đóng lệ phí hàng tháng (hay giá rất rẻ) hoặc cần phải có một số tiền tối thiểu, nghĩa là quý vị sẽ không bị tính lệ phí hàng tháng nếu tiền trong trương mục quá ít. Một số tiểu bang buộc các cơ sở tài chánh phải cung ứng ngân phiếu lifeline phụ thêm cho khách hàng có lợi tức thấp. Các trương mục này đôi khi chỉ cho viết ngân phiếu có giới hạn, bị tính lệ phí cho mỗi ngân phiếu ký quá mức cho phép hàng tháng. Các trương mục căn bản tương tự cũng cung ứng cho người già và học sinh.
• Ngân hàng trên mạng cho quý vị sử dụng trương mục trên mạng bằng máy điện toán hay máy di động có nạp sẵn trữ liệu của quý vị. Nếu quý vị mở một trương mục chỉ với một ngân hàng trên mạng, quý vị sẽ gởi tiền qua đường bưu điện, ATM hay ký thác trực tiếp. Quý vị sẽ dùng máy ATM ở địa phương để rút tiền. Một vài ngân hàng trên mạng cho quý vị tín dụng khi quý vị phải trả lệ phí ATM nếu dùng máy ATM của ngân hàng khác. Một số có thể cung ứng trả tiền trên mạng miễn phí. Để bảo vệ tiền của quý vị, nên biết chắc trương mục được FDIC bảo hiểm, và tạo một mật mã rất khó đoán ra mà quý vị không chia sẻ với ai.

Dùng thẻ khấu trừ (debit)

Nếu ngân hàng của quý vị hay ngân hàng công đoàn làm một thẻ rút tiền tự động (ATM) có dấu hiệu MasterCard hay Visa trên đó, quý vị có thẻ khấu trừ. Thẻ khấu trừ kết nối trực tiếp tới trương mục của quý vị. Khi quý vị dùng nó, tiền lấy thẳng từ trương mục của quý vị tới công ty quý vị trả tiền. Nó có thể được dùng chỗ nào có nhận thẻ MasterCard hay Visa, ngay cả ở nước ngoài.

Quý vị có thể dùng thẻ khấu trừ bằng hai cách:

• Để dùng thẻ tại máy ATM hay máy rút tiền POS (point-of-sale) ở tiệm buôn, quý vị phải cho biết số PIN (personal identification number).
• Quý vị cũng có thể dùng thẻ khấu trừ tại các cửa tiệm và nhà hàng có nhận thẻ tín dụng, mà không phải cho biết số PIN. Quý vị sẽ được yêu cầu ký tên vào biên lai. (Chữ ký có thể không cần nếu việc tiền mua dưới $25 mỹ kim.)

Cẩn thận với thẻ khấu trừ (debit card).

Giữ cẩn thận thẻ khấu trừ của quý vị. Để tránh bị chịu trách nhiệm cho các mất mát xảy ra vì thẻ bị dùng trái phép, nói cho ngân hàng hay ngân hàng công đoàn ngay nếu thẻ của quý vị bị mất hay bị trộm.

Khi thẻ tín dụng của quý vị bị mất hay bị trộm, người khác dễ dùng nó vì họ không cần phải có số PIN. Quý vị chịu trách nhiệm cho một khoản tiền nhỏ hay có thể là không phải trả gì hết khi thẻ của quý vị bị dùng trái phép.

Luôn luôn báo cáo ngay khi bị mất hay thẻ bị trộm. Quý vị có thể chỉ phải chịu trách nhiệm một khoản tiền nhỏ hay không phải trả đồng nào nếu quý vị báo cáo việc mất cắp trong hai ngày làm việc, và trả tới $50 mỹ kim nếu quý vị để hơn hai tuần sau mới báo cáo, tính từ ngày quý vị khám phá ra bị mất thẻ. Tuy nhiên, quý vị có thể mất hết tiền trong trương mục của quý vị và một phần tiền tín dụng chưa dùng cho việc rút tiền không bảo chứng nếu quý vị không báo cáo các vụ chuyển tiền hay rút tiền trái phép trong vòng 60 ngày sau khi bản báo cáo trương mục của quý vị đã gởi đến cho quý vị. Nếu quý vị đưa thẻ và số PIN cho người nào, quý vị chịu trách nhiệm cho bất kỳ các vụ rút tiền, cho dù quý vị không cho phép. Bảo vệ số PIN của quý vị cho cẩn thận, không bao giờ viết trên thẻ hay đưa cho người nào khác.

Trương mục tiết kiệm

Trương mục tiết kiệm là nơi an toàn để giữ tiền sinh lời.

Khi quý vị mở một trương mục tiết kiệm, quý vị có thể đưa cho một quyển sổ ghi để ngân hàng hay ngân hàng tín dụng sẽ ghi xuống tiền quý vị ký thác và rút ra. Một số cơ sở tài chánh không dùng quyển sổ ghi tài chánh mà họ gởi cho quý vị bản ghi chép lại các giao dịch tài chánh hàng tháng hay tam cá nguyệt (bản báo cáo). Quý vị có thể yêu cầu một thẻ ATM dùng để ký thác và rút tiền. (Quý vị cũng có thể dùng giấy ký thác và rút tiền của ngân hàng và đi tới tiếp viên ngân hàng.) Tùy theo ngân hàng hay ngân hàng công đoàn và loại trương mục tiết kiệm, số lần được rút tiền ra từ máy ATM có thể giới hạn cho vài lần mỗi tháng.

Tiền gởi trong trương mục tiết kiệm sinh lời - tiền trả cho tiền của quý vị. Đa số ngân hàng và ngân hàng tín dụng không trả tiền lời nhiều cho trương mục tiết kiệm–thường là 1% hay 2%. Tiền lời được thể hiện như lãi xuất hàng năm (APR–annual percentage rate)–số tiền quý vị kiếm được nếu ký thác trong một năm. Thí dụ, nếu quý vị có $1,000 mỹ kim ký thác trong một năm của trương mục trả 1% tiền lời, nó sẽ sinh lời $10. Có hai loại tiền lời: lãi đơn và lãi kép. Lãi kép (compound interest) tốt hơn vì quý vị được tiền lời không chỉ trên số tiền ký thác, nhưng còn trên số lời quý vị kiếm được. Lãi kép sinh lời trong một năm gọi là APY (annual percentage yield).

Chứng chỉ tiền gởi (Certificates of deposit)

Chứng chỉ tiền gởi hay CDs, bảo đảm lãi xuất cho một hạn kỳ ấn định, thí dụ như một năm. Quý vị có thể chọn thời gian bao lâu để ký thác tiền-từ vài tháng tới nhiều năm. Kỳ hạn càng lâu, lãi xuất càng cao. Nếu quý vị rút tiền ra trước kỳ hạn chấm dứt (chín mùi), quý vị sẽ mất tiền lời. Quý vị hầu như cũng sẽ phải trả tiền phạt vì rút tiền ra sớm. Tiền phạt có thể lậm một ít vô tiền quý vị ký thác.

Hộp ký thác an toàn (safe deposit boxes)

Hộp ký thác an toàn có thể là chỗ tốt để lưu trữ giấy tờ hay đồ vật khó thay thế trong trường hợp hỏa hoạn, lũ lụt hay trộm cắp.

Vì chỉ có người đứng tên mới có thể mở được hộp, nó cũng cung cấp sự riêng tư. Một vài công ty bảo hiểm tính tiền bảo hiểm hàng tháng thấp cho các vật đáng giá được giữ trong hộp ký thác an toàn thay vì giữ nó trong nhà. Đừng giữ bản chính của chúc thư hay bảo hiểm nhân thọ trong hộp vì nó bị niêm phong lúc qua đời và người thân còn lại sẽ cần phải có giấy cho phép của tòa để mở nó.

Mở một trương mục ngân hàng

Muốn mở một trương mục, quý vị tới chi nhánh ngân hàng hay ngân hàng công đoàn. Mang theo thẻ chứng minh cá nhân có hình của quý vị và chữ ký trong đó cũng như số thẻ Anh Sinh Xã Hội. Nếu quý vị không có bằng lái xe, thẻ căn cước của tiểu bang hay hộ chiếu, gọi trước khi quý vị tới để biết giấy tờ nào quý vị có thể dùng thay thế.

Mang tiền mặt hay ngân phiếu để ký thác khi quý vị mở một trương mục. Gọi trước để biết tiền ký thác tối thiểu cần là bao nhiêu. Để giúp quý vị tìm ra đúng một ngân hàng hay ngân hàng công đoàn, gọi trước vài nơi.

Nếu quý vị nghĩ mình đủ tiêu chuẩn, nên hỏi về trương mục Lifeline hay ETA. Diễn tả nhu cầu của quý vị cho nhân viên phục vụ khách hàng. Thí dụ, giải thích quý vị chỉ viết vài tấm ngân phiếu mỗi tháng hay quý vị không cảm thấy thoải mái dùng máy ATM. Hỏi các câu hỏi quan trọng sau:

• Tiền ký thác tối thiểu tôi cần là bao nhiêu để mở một trương mục?
• Lãi xuất cho trương mục này là bao nhiêu?
• Có tính lệ phí hàng tháng không?
• Có cách nào không phải trả lệ phí hàng tháng không?
• Chuyện gì xảy ra nếu tiền trong trương mục thấp dưới mức tối thiểu phải có?
• Tôi có thể biên tối đa bao nhiêu ngân phiếu mỗi tháng?
• Có phải trả lệ phí khi dùng máy ATM không? Khi dùng máy ATM của ngân hàng khác lệ phí bao nhiêu?

Quý vị có thể mua ngân phiếu cá nhân từ ngân hàng hay ngân hàng công đoàn (giá có thể nhiều đến $25 mỹ kim cho một hộp gồm 200 tấm, vì thế nên hỏi về trương mục có cho ngân phiếu miễn phí hay giá rẻ) hoặc từ dịch vụ in ngân phiếu đặt mua qua đường bưu điện, thường rẻ hơn. (Kiểm tra với Văn Phòng Hoàn Thiện Doanh Thương tức Better Business Bureau trước khi mua ngân phiếu từ công ty quý vị không quen thuộc).

Kiểm kê quyển sổ ghi ngân phiếu của quý vị

Ngân hàng hay ngân hàng công đoàn sẽ gởi cho quý vị các bản báo cáo trương mục. Kiểm tra bản báo cáo ngay sau khi nhận được nó để kiểm chứng tất cả các ký thác, rút tiền, trả hóa đơn trên mạng và chuyển tiền, cũng như các ngân phiếu đều đúng.

Ghi tiền còn lại của tất cả các chuyển dịch, cộng thêm bất kỳ các lệ phí trương mục trong sổ ghi ngân phiếu. Khi bản báo cáo hàng tháng của quý vị đến, đối xứng trương mục bằng cách theo từng bước các chỉ dẫn trong bản báo cáo.

Các hướng dẫn để giảm phí tổn trương mục

• Hỏi nếu quý vị có thể gộp chung tiền trong trương mục ngân phiếu và tiết kiệm để đủ số tiền tối thiểu phải có và tránh bị trả lệ phí bảo quản.
• Tiết kiệm lệ phí ATM bằng cách dùng máy của ngân hàng hay ngân hàng công đoàn của quý vị hay các ngân hàng không tính lệ phí cho người không phải khách hàng của họ. Nếu quý vị không thể tránh việc trả lệ phí, rút ra số tiền lớn không thường xuyên để tránh trả lệ phí liên tục cho nhiều lần rút ra các số tiền nhỏ.
• Dùng ký thác tự động cho ngân phiếu của quý vị hay ngân phiếu trợ cấp của chính phủ. Tiền được gởi tới trương mục của quý vị qua đường điện tử. Ký thác trực tiếp nhanh hơn, an toàn hơn và tiện lợi hơn cũng như quý vị đủ tiêu chuẩn được một trương mục miễn phí.
• Đọ giá để có giá tốt nhất cho ngân phiếu. (Quý vị không thể dùng thẻ khấu trừ và ATM để rút quá số tiền có trong trương mục trừ khi quý vị “opt in” để dùng thẻ rút lố tiền như vậy.)
• Một dịch vụ của ngân hàng bảo vệ để không xài lố tiền và ký ngân phiếu không tiền bảo chứng gọi là “overdraft protection.” Lệ phí chuyển tiền và/hay tiền lời thường phải trả nhưng thấp hơn nhiều so với lệ phí ngân phiếu bị trả về vì không tiền bảo chứng hay xài lố tiền.

Giải pháp cho các vấn đề

Tiền ký thác bị lộn xộn, không thấy hóa đơn đã trả hay tiền bị khấu trừ gấp đôi, các lỗi lầm như vậy không xảy ra mỗi ngày. Nhưng khi nó xảy ra, liên lạc với ngân hàng hay ngân hàng công đoàn của quý vị ngay. Luật pháp có thể giới hạn cơ hội để đối chất một vụ giao dịch tài chánh.

Nếu quý vị có vấn đề về trương mục, bắt đầu gọi nhân viên phục vụ khách hàng hay tới một chi nhánh.

Hỏi tên của người đại diện và viết xuống. Trong cuộc nói chuyện, đề nghị một giải pháp và hỏi người tiếp quý vị sửa sai vấn đề trong ngày ấn định.

Viết thơ hay email bản tóm tắt cuộc nói chuyện của quý vị với nhân viên đại diện và gởi nó tới ngân hàng hay ngân hàng công đoàn. Đính kèm giấy tờ nếu quý vị có. (Làm bản sao, đừng đưa bản chính.). Lá thơ có thể giúp chứng minh quý vị hành động đúng lúc.

Nếu quý vị không hài lòng với sự hồi đáp của ngân hàng hay ngân hàng tín dụng, quý vị có thể khiếu nại lên cơ quan kiểm soát các cơ sở tài chánh.

Các ngân hàng có chữ “National” trong tên hay “N.A.”(National Association) đằng sau cái tên, và các ngân hàng liên bang tiết kiệm và cho vay cũng như các ngân hàng tiết kiệm, được kiểm soát bởi cơ quan Comptroller of the Currency, 800-613-6743 (www.helpwithmybank.gov).

Các chi nhánh ngân hàng của tiểu bang được kiểm soát bởi các cơ quan thẩm quyền của ngân hàng trong tiểu bang. Để tìm một cơ quan cấp tiểu bang, quý vị xem mục chính quyền trong phần mầu trắng của cuốn niên giám điện thoại hay trên mạng (http://www.usa.gov/directory/stateconsumer/index.shtml).

Các chi nhánh ngân hàng công đoàn của liên bang được kiểm soát bởi Cơ Quan Hành Chánh Công Đoàn Quốc Gia (National Credit Union Administration), 800-755-1030 (www.ncua.gov).

Nếu quý vị không nghĩ ngân hàng của quý vị nằm trong bất kỳ các mục này, xin liên lạc với FDIC tại 877-275-3342, cơ quan này cùng kiểm soát bất kỳ ngân hàng nào được bảo hiểm bởi FDIC.

Thêm vào đó, quý vị có thể điền đơn khiếu nại đến Consumer Financial Protection Bureau (CFPB) là văn phòng bảo vệ tài chánh cho người tiêu thụ. CFPB viết và thực thi các luật lệ cho các sản phẩm tài chánh và các dịch vụ ở các ngân hàng và ngân hàng công đoàn lớn nhất nước. Văn phòng cũng điều hành đơn vị khiếu nại để giúp giải quyết các tranh chấp về tài chánh giữa người tiêu thụ và các công ty tài chánh, 855-411-2372(www.consumerfinance.gov).

Published / Reviewed Date

Reviewed: September 01, 2012

Download File

Banking Basics - You can bank on it (Vietnamese)
File Name: Banking_Basics_2012_VN.pdf
File Size: 0.22MB

Sponsors

Filed Under

Banking   ♦  

Copyright

© 2002 –2024 Consumer Action. Rights Reserved.